Tam Cốc Bích Động là quần thể hang động, khu du lịch trọng điểm quốc gia của Việt Nam. Nơi đây còn được biết đến với những tên gọi mỹ miều như “vịnh Hạ Long trên cạn” hay “Nam thiên đệ nhị động”. Toàn khu vực được bao quanh bởi hệ thống hang động núi đá vôi cùng nhiều di tích lịch sử có giá trị. 

Cùng với nhiều địa điểm khác trong quần thể danh thắng Tràng An, Tam Cốc Ninh Bình được Thủ tướng chính phủ Việt Nam xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt, đồng thời được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.

Vẻ đẹp ấn tượng của Tam Cốc Bích Động hứa hẹn sẽ mang đến nhiều trải nghiệm tuyệt vời cho du khách khi đến với mảnh đất cố đô. 

Tam Cốc tọa lạc ở Ngũ Nhạc Sơn, thuộc thôn Đam Khê, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Khu du lịch nằm trong quần thể danh thắng Tràng An, cách trung tâm thành phố khoảng 7km, cách thủ đô Hà Nội chỉ 100km về hướng Nam nên việc di chuyển của du khách cũng không gặp quá nhiều khó khăn. 

Quý khách từ các tỉnh thành trên cả nước có thể dễ dàng di chuyển đến trung tâm Ninh Bình bằng các phương tiện phổ biến: máy bay, xe khách, tàu hỏa.

Trong đó, máy bay hay tàu hỏa là phương án thích hợp cho những du khách miền trong. Khi đó, bạn cần đặt vé đến sân bay Nội Bài hoặc ga Ninh Bình, từ đây mới tiếp tục di chuyển về mảnh đất cố đô. 

Quý khách có thể bắt chuyến bus Ninh Bình Tam Cốc để tiết kiệm được chi phí di chuyển. Tuy nhiên việc này khá mất thời gian và không thích hợp với những khách có sức khỏe yếu. Bạn nên bắt xe khách để thuận tiện cho hành trình, đồng thời cũng có cơ hội ngắm nhìn cảnh vật trên quãng đường đi.

Khám phá Tam Cốc Bích Động Ninh Bình 

Quần thể danh thắng ba hang

1. Hang Cả

Cái tên Tam Cốc bắt nguồn từ hệ thống 3 hang tại đây. Trong đó Hang Cả có diện tích lớn nhất và dài nhất. Chiều cao hang lên tới 20m, chiều dài hang hơn 127m. Theo truyền thuyết, đây từng là nơi một vị tiên ông tóc trắng như mây ngồi câu cá.

Cho đến nay, khi nhìn từ xa, quý khách vẫn có thể nhận ra Hang Cả như mang dáp dấp của một vị tiên thư thái. Khí hậu trong hang rất mát mẻ, thích hợp để trốn cái nóng oi bức của mùa hè miền Bắc.

Đặc biệt, các nhũ đá muôn hình vạn trạng rủ xuống khiến du khách phải trầm trồ không ngớt. 

2. Tam Cốc Ninh Bình – Hang Hai 

Sau Hang Cả khoảng 1km là Hang Hai. Dù chỉ có chiều dài khoảng hơn 60 mét nhưng trải nghiệm ngồi thuyền qua hang, ngắm nhìn các nhũ đá lấp lánh cũng vô cùng thú vị. Cảnh sắc và khí hậu trong hang cũng không có quá nhiều khác biệt với Hang Cả. 

3. Hang Ba

Hang động này khá khác biệt với hai hang trước đó, trần thấp hơn nhiều so với Hang Cả và hang Hai. Sau khi thuyền đi qua hang Ba, bạn sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh thiên nhiên đẹp như tranh vẽ của Tam Cốc Ninh Bình. 

4. Bích Động – Chùa Bích Động

Bích Động là một hòn động khô tuyệt đẹp nằm trên lưng chừng núi, cách bến Tam Cốc Ninh Bình khoảng 2km. Cái tên này có từ năm 1773, do Tể tướng Nguyễn Khiêm – thân sinh của đại thi hào Nguyễn Du đặt cho.

Phía trước Bích Động là một động nước xuyên qua lòng núi, gọi là Xuyên Thủy Động. Đứng từ động, quý khách có thể nhìn thánh một nhánh của con sông Ngô Đồng mềm mại uốn lượn như dải lụa.

Với cảnh sắc khó có nơi nào bì kịp, nơi đây được ưu ái gọi bằng cái tên “Nam thiên đệ nhị động”, chỉ sau động Hương Tích và Hương Sơn. 

5. Tam Cốc Ninh Bình – Xuyên Thủy Động

Đây là động tối ngập nước, có hình dạng tựa như đường ống bán nguyệt, chiều dài khoảng 350m, chiều rộng khoảng 6m. Trần và vách động khá bằng bằng, có hình vòm cung rất độc đáo. 

Lối vào Xuyên Thủy Động đối diện với chùa Bích Động ở phía sau núi. Quý khách đi qua đây có thể kết hợp với hoạt động leo núi để tới chùa nhé!

3.2.2. Chùa Bích Động

Đến Tam Cốc Bích Động Ninh Bình mà không khám phá ngôi chùa này thì thật sự rất đáng tiếc. Chùa được xây dựng theo phong cách Á Đông, từ thời nhà Hậu Lê.

Nổi bật trong chùa là một quả chuông lớn và một tháp các vị hòa thượng có công trong việc xây dựng chùa. Lối vào chùa có bạt ngàn hoa súng hai bên, tạo nên khung cảnh siêu thực.

Khi đến đây, quý khách sẽ được khám phá hệ thống 3 chùa riêng biệt và có cơ hội tìm hiểu về lịch sử của chùa nói riêng và lịch sử của mảnh đất này nói chung. 

• Chùa Hạ: Chùa Hạ được xây dựng trên một nền cao dưới chân núi, bao gồm 5 gian theo kiểu chữ Đinh. Các cột đá đều bằng đá liền khối, cao hơn 4m. Các kèo, xà ngang, xà dọc đều được làm từ gỗ lim. Mái chùa có hai tầng uốn cong tinh xảo. Nếu có dịp tới Tam Cốc Ninh Bình, bạn đừng quên dành thời gian khám phá nơi đây nhé.
• Chùa Trung: Cách chùa Hạ khoảng 120 bậc là chùa Trung, ở lưng chừng dãy núi Ngũ Nhạc. Quý khách chắc hẳn sẽ rất ngạc nhiên trước kiến trúc độc đáo của chùa: một nửa lộ thiên và một nửa gắn vào hang động. Ngay trước là chiếc chuông đồng cổ kính, có chạm khắc những đường nét rất tinh xảo. Phía ngoài là cầu Giải Oan. Khách đến đây thường “thỉnh” lên ba tiếng chuông để tâm hồn được bình yên, thanh thản nơi cửa Phật. 
• Chùa Thượng: Chùa Thượng thờ Quan Âm Bồ Tát, còn được gọi là chùa Đông. Đây là ngôi chùa gần đỉnh Bích Động nhất, có thể nhìn ra được 5 ngọn núi đứng độc lập như 5 cánh hoa sen chầu về núi Bích Động. Năm ngọn núi này có tên là Tầm Sặng, Gia Định, Con Lợn, Đầu Cầu và Hang Dựa, hay còn gọi là Ngũ Nhạc Sơn. 

Có thể nói, chùa Bích Động trong khu du lịch Tam Cốc Ninh Bình là ngôi chùa độc nhất vô nhị Việt Nam với thế đất, thế núi không nơi nào có được. Nơi đây hứa hẹn sẽ mang đến tầm nhìn siêu thực khiến du khách choáng ngợp và những giá trị văn hóa, lịch sử đặc sắc. 

6. Đền Thái Vi

Đền Thái Vi là nơi thờ phượng các vị vua, tướng lĩnh nhà Trần. Trước đây, nơi đây được xây dựng làm Hành cung Vũ Lâm với mục đích củng cố lực lượng trong cuộc chiến chống quân Nguyên – Mông lần 2.

Nằm giữa cảnh quan thiên nhiên đẹp như tranh vẽ của Tam Cốc Ninh Bình, ngôi đền sở hữu lối kiến trúc độc đáo theo phong cách “Nội công ngoại quốc”, chắc chắn sẽ làm du khách phải trầm trồ. 

7. Tam Cốc Ninh Bình –Động Thiên Hương

Động Thiên Hương cũng là điểm đến được nhiều du khách lựa chọn khi đến Tam Cốc Ninh Bình. Ngoài cái tên quen thuộc này, động còn được gọi là Động Trời do có phần đỉnh rộng với chiều cao gần 60m.

Phía trong động có miếu thờ vợ vua Lý Huệ Tông – bà Trần Thị Dung. Bà là người có công truyền dạy nghề thêu ren cho nhân dân xã Ninh Hải nên mọi người đã lập miếu thờ, tỏ lòng biết ơn với bà. 

3.5. Động Tiên – chùa Linh Cốc

Thuộc quần thể Tam Cốc Bích Động Ninh Bình, quý khách có thể dễ dàng tham quan Động Tiên và chùa Linh Cốc. 

• Động Tiên: cách chùa Bích Động chỉ khoảng 1km với hệ thống 3 hang lớn. Ngước lên trần động, quý khách sẽ thấy nhiều nhũ đá, vân đá với nhiều màu sắc lấp lánh rủ xuống, tựa như các rễ cây lớn. Do dự biến đổi của tự nhiên, các nhũ đá được mài giũa thành nhiều hình thù độc đáo như cây thóc, cây tiền, ông tiên, con hổ, con sư tử, con kỳ đà…Nếu nhìn từ bên ngoài, Động Tiên giống hệt một tòa lâu đài tráng lệ. 
• Chùa Linh Cốc: chùa quay về hướng Tây, có mặt tiền là cánh đồng nước bát ngát, thuộc núi chùa Móc. Chùa có từ thời vua Trần Thánh Tông. Ngay chân núi là sân chùa rộng lớn, hai bên là nhà thờ tổ. Chùa có 3 gian hướng Tây Bắc, thờ thánh tăng là đức A Nam Đà và đứa tổ tây. Nhà trai gồm 5 gian hướng Đông Nam. Điện Mẫu hướng Tây Nam quay lưng vào sườn núi, được xây dựng theo chữ “Tam”. 

8. Cổ Viên Lầu 

Cổ Viên Lầu là nơi tập hợp các khu nhà cổ, thuộc vùng đệm của quần thể Tam Cốc Ninh Bình. Nhiều ngôi nhà ở đây được sưu tầm chủ yếu ở khu vực đồng bằng Bắc Bộ và cả ở Ninh Bình.

Đây được xem là chứng tích rõ nét cho một thời vàng son của nước Việt Nam ở triều đại trước. Quý khách đến Cổ Viên Lầu không chỉ được ngắm nhìn các kiến trúc cổ độc đáo mà còn được chiêm ngưỡng những dụng cụ xa xưa như sập gụ, tràng kỷ, tủ chè…

9. Giá vé tham quan Tam Cốc Ninh Bình

Để có sự chuẩn bị chu đáo về tài chính, quý khách có thể tham khảo mức giá tham quan khu du lịch Tam Cốc dưới đây: 

• Giá vé tham quan thắng cảnh 

Người lớn: 120.000 đồng/ người/ lượt

Trẻ em dưới 1m4: 60.000 đồng/ người/ lượt

• Giá vé đi đò

Người lớn: 150.000 đồng/ thuyền/ lượt (lưu ý: một thuyền thường có 4 khách Việt Nam hoặc 2 khách nước ngoài)

Trẻ em dưới 3 tuổi: miễn phí

10. Thời điểm thích hợp để du lịch Tam Cốc Ninh Bình

Tùy theo nhu cầu, sở thích và điều kiện mà quý khách có thể đến Tam Cốc Ninh Bình vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Mỗi mùa, nơi đây lại có một cảnh sắc và khí hậu đặc trưng riêng. 

• Nếu muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp của cánh đồng lúa còn xanh mơn mởn thì quý khách nên đi vào khoảng thời gian sau Tết ( từ tháng 2 – tháng 3 hàng năm)
• Nếu muốn ngắm Tam Cốc được bao trùm bởi màu lúa chín vàng thì quý khách nên ưu tiên đến đây vào khoảng cuối tháng 5 – đầu tháng 6
• Nếu muốn tham quan Tam Cốc và trải nghiệm các lễ hội hấp dẫn thì quý khách có thể du lịch vào tháng 1 – tháng 3 âm lịch hàng năm. Đây là lúc diễn ra lễ hội Chùa Bái Đính và lễ hội Trường Yên, vô cùng náo nhiệt và có nhiều hoạt động đặc sắc.